Wstecz   Spis treści   Dalej



12. Kim byli Klim Smalacič i Auram Smoleński?


Klim Smalacič urodził się na początku XII wieku w Smoleńsku. Do naszej historii przeszedł jako znakomity pisarz, filozof i działacz duchowny. Istnieją wzmianki, że wykształcenie zdobył w Konstantynopolu. Przez pewien czas był mnichem w Monastyrze Zarubskim pod Kijowem. W 1148 roku przy poparciu księcia Iziasława objął stanowisko metropolity i do 1155 roku pełnił tę funkcję. Był zwolennikiem stworzenia silnej metropolii kijowskiej, niezależnej od patriarchy Konstantynopola.
Do naszych czasów, z całej spuścizny po Klimie, zachował się tylko jeden utwór: "Posłanie do ojca Chama" ("Pasłańnie prasvitaru Chamie"). Jest to żywy, emocjonalny zbiór myśli, nasyconymi przypowieściami i opatrzonymi komentarzami z Biblii.
Klim był jednym z najbardziej wykształconych ludzi swoich czasów. Doskonale znał kulturę antyczną, utworu Homera, Arystotelesa, Platona, posiadał głęboką wiedzę o greckiej i rzymskiej literaturze religijnej. Kronikarz nazwał go pisarzem i filozofem, jakiego nie było do tej pory na naszej ziemi.
Utalentowany pisarz i pedagog Klim stał się twórcą całej szkoły literackiej. Wśród jego uczniów i naśladowców znajdował się wybitny krasomówca i malarz ikon Auram Smoleński, autor licznych kazań i nauk religijnych.
Auram urodził się w arystokratycznej rodzinie. Jeszcze w dzieciństwie wyróżniał się różnymi zdolnościami. Po śmierci rodziców, rozdał swój majątek cerkwiom, monastyrom i biednym ludziom. Jako młody chłopak został zakonnikiem klasztoru Sieliszczańskiego, gdzie zebrał wokół siebie grupę skrybów.
Zajmując się pracą literacką, przepisywał i rozpowszechniał książki, tak aby były dostępne i zrozumiałe dla wszystkich. W tym celu niezrozumiałe słowa i teksty tłumaczył poprzez ilustracje, zdobiąc swoje książki miniaturami. Bardzo wiele zrobił dla słowiańskiej akademii grecko-łacińskiej, założonej przez księcia Rościsława, pomagał budować księgozbiór tej sławnej uczelni.
Auram był prześladowany i wyśmiewany przez swoich wrogów. Ale wykształcenie, jego pracowitość i gotowość poświęcenia siebie (współcześni mu nazywali go Auramam Pracowitym) przyniosły mu w końcu zasłużone uznanie i szacunek. Zmarł na początku lat 20. XIII wieku.



Wstecz   Spis treści   Dalej

Źródło: 150 pytań i odpowiedzi z historii Białorusi. Miensk, 1999.

Biełaruskaja Palička: http://knihi.com